آیه 80 سوره مائده

از دانشنامه‌ی اسلامی

تَرَىٰ كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا ۚ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ

[5–80] (مشاهده آیه در سوره)


<<79 آیه 80 سوره مائده 81>>
سوره :سوره مائده (5)
جزء :6
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

بسیاری از آنها را خواهی دید که با کافران دوستی می‌کنند. ذخیره‌ای که برای خود پیش می‌فرستند و آن غضب خداست بسیار بد ذخیره‌ای است و آنها در عذاب جاوید خواهند بود.

بسیاری از آنان را می بینی که با کسانی که کفر ورزیدند، همواره دوستی می کنند. قطعاً بد است آنچه نفوسِ [طغیان گرشان برای قیامت] آنان پیش فرستاده است؛ [و نتیجه آن این است] که خدا بر آنان خشم گرفت و در عذاب جاودانه اند.

بسيارى از آنان را مى‌بينى كه با كسانى كه كفر ورزيده‌اند دوستى مى‌كنند. راستى چه زشت است آنچه براى خود پيش فرستادند كه [در نتيجه‌] خدا بر ايشان خشم گرفت، و پيوسته در عذاب مى‌مانند.

بسيارى از ايشان را مى‌بينى كه با كافران دوستى مى‌ورزند. بد است آنچه پيشاپيش براى خود فرستادند. خشم خدا بر آنهاست و در عذاب جاودانه‌اند.

بسیاری از آنها را می‌بینی که کافران (و بت‌پرستان) را دوست می‌دارند (و با آنها طرح دوستی می‌ریزند)؛ نفس (سرکش) آنها، چه بد اعمالی از پیش برای (معاد) آنها فرستاد! که نتیجه آن، خشم خداوند بود؛ و در عذاب (الهی) جاودانه خواهند ماند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

You see many of them fraternizing with the faithless. Surely evil is what they have sent ahead for their souls, as Allah is displeased with them and they shall remain in punishment [forever].

You will see many of them befriending those who disbelieve; certainly evil is that which their souls have sent before for them, that Allah became displeased with them and in chastisement shall they abide.

Thou seest many of them making friends with those who disbelieve. Surely ill for them is that which they themselves send on before them: that Allah will be wroth with them and in the doom they will abide.

Thou seest many of them turning in friendship to the Unbelievers. Evil indeed are (the works) which their souls have sent forward before them (with the result), that Allah's wrath is on them, and in torment will they abide.

معانی کلمات آیه

سخط: سخط: غضب شديد كه موجب عقوبت است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


تَرى‌ كَثِيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ «80»

بسيارى از آنان (بنى‌اسرائيل) را مى‌بينى كه با كافران دوستى مى‌ورزند، (و آنان را سرپرست خود مى‌گيرند.) چه اعمال بدى از پيش فرستادند (كه در نتيجه،) خداوند بر آنان خشم نموده و همانان پيوسته و هميشه در عذاب خواهند بود.

نکته ها

در اين آيه، يكى ديگر از دلايل نفرين شدن بنى‌اسرائيل بيان شده است كه آنان با كافران،


«1». تفسير نورالثقلين.

«2». وسائل، ج 16، ص 130.

جلد 2 - صفحه 353

طرح دوستى دائمى و آشكارا داشتند. (كلمه‌ى‌ «تَرى‌» نشانگر آشكار بودن و كلمه‌ى‌ «يَتَوَلَّوْنَ» نشانگر دائمى بودن آن است)

امام باقر عليه السلام در توضيح اين آيه فرمود: «اين دسته كسانى بودند كه: «يتولّون الملوك الجبّارين و يزيّنون لهم اهواءهم ليصيبوا من دنياهم» جبّاران را دوست داشتند و اعمال هوس‌آلود آنان را در نظرشان زيبا جلوه مى‌دادند تا از دنيايشان بهره گيرند». «1»

پیام ها

1- دوستى با كفّار، عامل خشم وغضب الهى است. يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا ... سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ‌

2- اهل كتاب، سلطه ودوستى كافران را مى‌پذيرفتند؛ ولى با مسلمانان كنار نمى‌آمدند. «يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا»

3- خداوند، حتّى براى اهل كتاب استقلال مى‌خواهد و وابستگى و ولايت پذيرى از مشركان را مورد مذمّت قرار مى‌دهد. «تَرى‌ كَثِيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ»

4- يكى از منكرات مهمّى كه در بنى‌اسرائيل از آن نهى نمى‌شد، رابطه‌ى ولائى با كفّار (ومشركان مكّه) بود. لا يَتَناهَوْنَ عَنْ مُنكَرٍ فَعَلُوهُ‌ ... تَرى‌

5- هر گناه، مقدّمه‌ى انجام گناهان بزرگتر مى‌شود. (در آيات قبل سه گناه‌ عَصَوْا ... يَعْتَدُونَ‌ ... لا يَتَناهَوْنَ‌ مطرح شد و اينها مقدّمه‌ى قبول سلطه‌ى كفّار مى‌شود. تَرى‌ ... يَتَوَلَّوْنَ‌


«1». تفسير نورالثقلين.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌2، ص: 354

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



تَرى‌ كَثِيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ (80)

و نيز از احوال اهل كتاب خبر مى‌دهد:

تَرى‌ كَثِيراً مِنْهُمْ‌: و مى‌بينى اى پيغمبر، بسيارى از اهل كتاب را كه از غايت حقد و حسد و بغض با تو؛ و مسلمانان‌ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا: دوستى مى‌كنند با كافران، مانند كعب بن اشرف كه بعد از غزوه بدر كبرى به مكه رفت و مشركان را بر حرب مسلمانان تحريص و ترغيب كرد. لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ‌: هر آينه بد چيزى است كه مقدم داشته براى آنها نفسهاى ايشان، تا روز قيامت بآن رد كرده شوند، و آن اينست‌ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ‌: كه خشم فرمود خدا بر ايشان يعنى موجب آن شد كه حق تعالى بر ايشان غضب نمود و

«1» مجمع البيان ج 2 ص 231.

تفسير اثنا عشرى، ج‌3، ص: 158

فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ‌: و در عذاب جهنم ايشان مخلد باشند. از ابى جعفر عليه السّلام مروى است‌ «1» كه مراد از «يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا» آنست كه دوست مى‌كنند با ملوك جبابره، و اهواء باطله ايشان را تصديق مى‌نمايند تا برسند به بعضى از دنياى آنها و از حطام دنيوى محظوظ شوند. در اين، توبيخ است ابناى روزگار را و تنبيه بر بدى افعال و خبث اعمال ايشان. عقاب الاعمال‌ «2»- ابن بابويه رحمه اللّه به حذف اسانيد روايت نموده: «ايّاكم و ابواب السّلطان و حواشيها فانّ اقربكم من السّلطان و حواشيها ابعدكم من اللّه تعالى و من اثر السّلطان على اللّه اذهب اللّه عنه الورع و جعله حيرانا. فرمود رسول اكرم صلى اللّه عليه و آله: بپرهيزيد ابواب سلطان و حواشى آن را، پس بدرستى كه نزديك‌ترين شما به سلطان و حواشى او، دورترين شماست از خدا و هر كه اختيار كند و برگزيند امر سلطان را بر امر الهى، ببرد خدا از او ورع را، و بگرداند او را حيران.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


تَرى‌ كَثِيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ (80)

ترجمه‌

مى‌بينى بسيارى از ايشان را كه دوست مى‌گيرند آنان را كه كافر شدند هر آينه بد است آنچه پيش فرستاده است براى آنها نفسهاشان كه خشم كرد خدا بر ايشان و در عذاب ايشانند جاويدان.

تفسير

گفته‌اند بعضى از يهود مانند كعب بن اشرف كه بمكه رفت بعد از جنگ بدر و كفار قريش را تحريص بجنگ با مسلمانان نمود با مشركان دوستى و رفاقت مى‌نمودند براى هم دست شدن با آنها بر خلاف اسلام و اينها توشه آخرت خوبى براى خودشان تهيه مينمودند و آن غضب الهى و خلود در آتش جهنم بود و در مجمع از حضرت باقر (ع) روايت نموده كه دوستى ميكنند با پادشاهان ستم كار و جلوه ميدهند در نظر آنان دلخواه آنها را تا بهره‌مند شوند از دنياى ايشان ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


تَري‌ كَثِيراً مِنهُم‌ يَتَوَلَّون‌َ الَّذِين‌َ كَفَرُوا لَبِئس‌َ ما قَدَّمَت‌ لَهُم‌ أَنفُسُهُم‌ أَن‌ سَخِطَ اللّه‌ُ عَلَيهِم‌ وَ فِي‌ العَذاب‌ِ هُم‌ خالِدُون‌َ (80)

مي‌بيني‌ بسياري‌ ‌از‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌که‌ دوستي‌ ميكنند ‌با‌ كساني‌ ‌که‌ كافر شدند ‌هر‌ آينه‌ بسيار بد ‌است‌ آنچه‌ ‌را‌ ‌که‌ ‌براي‌ ‌خود‌ پيش‌ ميفرستند اينكه‌ خداوند ‌بر‌ ‌آنها‌ سخط و غضب‌ ميكند و ‌در‌ عذابي‌ ‌که‌ ‌براي‌ كفار ‌است‌ ‌آنها‌ ‌هم‌ مخلد ميشوند.

ظاهر ‌اينکه‌ آيات‌ بني‌ اسرائيل‌ ‌را‌ سه‌ قسمت‌ فرموده‌: قسمت‌ اول‌ همان‌ كفار ‌که‌ مخالفت‌ و تعدي‌ نمودند ‌که‌ اصحاب‌ سبت‌ باشند و گرفتار لعن‌ شدند و بعذاب‌ مسخ‌ بقرده‌ معذب‌ گشتند. قسمت‌ دوم‌ مؤمنين‌ ‌از‌ ‌آنها‌ ‌که‌ اينها ‌را‌ نهي‌ ميكردند و اينها منتهي‌ نميشدند. قسمت‌ سوم‌ كساني‌ ‌که‌ ‌از‌ مؤمنين‌ ‌که‌ نهي‌ نميكردند و ‌خود‌ ‌هم‌ مخالفت‌ و تعدي‌ نمي‌نمودند و لكن‌ ‌با‌ ‌آنها‌ مراوده‌ و محبت‌ و وداد داشتند اينها ‌هم‌ ‌در‌ عذاب‌ ‌با‌ همان‌ اهل‌ معصيت‌ داخل‌ و شريك‌ هستند چنانچه‌ ‌در‌ قوم‌ شعيب‌ خبر داريم‌ ‌که‌ صد هزار بودند شصت‌ هزار ‌آنها‌ ايمان‌ آوردند و چهل‌ هزار كافر بودند عذاب‌ ‌که‌ نازل‌ شد تمام‌ صد هزار هلاك‌ شدند، حضرت‌ شعيب‌ ‌عليه‌ ‌السلام‌ عرض‌ كرد (‌ يا ‌ رب‌ ‌هذا‌ للاشرار فما بال‌ الاخيار) خطاب‌ رسيد ‌براي‌ مداهنه‌ و موالات‌ ‌با‌ اشرار و ترك‌ امر بمعروف‌ و نهي‌ ‌از‌ منكر ‌بود‌ يا أَيُّهَا الَّذِين‌َ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا اليَهُودَ وَ النَّصاري‌ أَولِياءَ بَعضُهُم‌ أَولِياءُ بَعض‌ٍ وَ مَن‌ يَتَوَلَّهُم‌ مِنكُم‌ فَإِنَّه‌ُ مِنهُم‌ الايه‌ مائده‌ ‌آيه‌ 51، و ‌غير‌ ‌اينکه‌ ‌از‌ آيات‌ بسياري‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ باب‌.

تَري‌ كَثِيراً مِنهُم‌ مورد تعجب‌ ‌است‌ ‌که‌ مي‌بيني‌ بسيار ‌از‌ اهل‌ كتاب‌ ‌که‌ ايمان‌ دارند و اهل‌ معصيت‌ ‌هم‌ نيستند ‌مع‌ ‌ذلک‌ يَتَوَلَّون‌َ الَّذِين‌َ كَفَرُوا ‌که‌ ‌با‌ كفار مجالست‌ و معاشرت‌ و مراوده‌ و مودت‌ و رفاقت‌ ميكنند و ‌آنها‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ كردار زشت‌ جلوگيري‌ نميكنند.

لَبِئس‌َ ما قَدَّمَت‌ لَهُم‌ أَنفُسُهُم‌ ‌هر‌ آينه‌ بسيار زشت‌ و قبيح‌ و بد عملي‌ ‌است‌

جلد 6 - صفحه 444

‌اينکه‌ دوستي‌ و معاشرت‌ ‌با‌ ‌آنها‌.

أَن‌ سَخِطَ اللّه‌ُ عَلَيهِم‌ ‌خدا‌ ‌را‌ بغضب‌ ميآورند زيرا تولي‌ و تبري‌ دور كن‌ اعظم‌ ايمان‌ ‌است‌ ‌حتي‌ ‌در‌ خبر دارد ‌که‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ ‌السلام‌ سؤال‌ كردند ‌که‌ (هل‌ الحب‌ و البغض‌ ‌من‌ الايمان‌) حضرت‌ فرمود

(هل‌ الايمان‌ الا الحب‌ و البغض‌)

و ‌در‌ اخبار دارد

(المرء ‌مع‌ ‌من‌ احب‌)

و

(‌من‌ احب‌ حجرا حشره‌ اللّه‌ معه‌)

(حشر محبان‌ ‌علي‌ ‌با‌ ‌علي‌ حشر محبان‌ عمر ‌با‌ عمر) لذا ميفرمايد وَ فِي‌ العَذاب‌ِ هُم‌ خالِدُون‌َ و خلود ‌در‌ عذاب‌ ملازم‌ ‌با‌ كفر ‌است‌.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه‌ 80)

در این آیه به یکی دیگر از اعمال خلاف آنها اشاره کرده، می گوید: «بسیاری از آنان را می بینی که طرح دوستی و محبت با کافران می ریزند» (تَری کثِیراً مِنهُم یتَوَلَّونَ الَّذِینَ کفَرُوا).

بدیهی است که دوستی آنها ساده نبود، بلکه دوستی آمیخته با انواع گناه و تشویق آنان به اعمال و افکار غلط بود، و لذا در آخر آیه می فرماید: «چه بد اعمالی از پیش برای معاد خود فرستادند، اعمالی که نتیجه آن، خشم و غضب الهی بود و در عذاب الهی جاودانه خواهند ماند» (لَبِئسَ ما قَدَّمَت لَهُم أَنفُسُهُم أَن سَخِطَ اللّهُ عَلَیهِم وَ فِی العَذابِ هُم خالِدُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع